Një regjim ushqimor i pasur me proteina po rezulton të ketë ndikim të rëndësishëm në shërimin e pacientëve me kancer, sipas disa studimeve të fundit ndërkombëtare që po ndryshojnë mënyrën si mjekësia e sheh rolin e ushqyerjes në trajtimet onkologjike. Shkencëtarët kanë zbuluar se pacientët që marrin sasi të larta proteinash, mbi 20% të energjisë ditore, tregojnë përmirësime të dukshme në rimëkëmbje, më pak humbje muskulore, më pak komplikacione dhe shpesh qëndrojnë më pak në spital krahasuar me ata që kanë konsum të ulët.
Proteina, që për shumë njerëz lidhet vetëm me ndërtimin e muskujve, në fakt është thelbësore për funksionimin e sistemit imunitar dhe për riparimin e indeve, sidomos kur trupi ndodhet nën stres të madh metabolik si gjatë trajtimit të kancerit. Gjatë kimioterapisë apo radioterapisë, organizmi shpenzon rezerva të mëdha energjie dhe fillon të shpërbëjë indet e veta, duke përfshirë muskujt, në kërkim të aminoacideve për riparim dhe mbijetesë.
Kjo çon në dobësi të përgjithshme, humbje peshe dhe rënie të imunitetit, duke e vështirësuar rikuperimin. Studime të publikuara në revista prestigjioze si The Journal of Clinical Medicine dhe Nutrition & Cancer tregojnë se shtimi i proteinës në dietë mund të përmirësojë ndjeshëm forcën fizike dhe tolerancën ndaj trajtimit.
Një meta-analizë nga Universiteti i Maastricht analizoi mbi 3,700 pacientë dhe gjeti se ata që morën shtesa proteinash kishin më pak rënie në peshë dhe ishin më rezistentë ndaj komplikacioneve të zakonshme të kimioterapisë. Një tjetër studim i publikuar në PubMed tregoi se tek gratë që kishin kaluar trajtim për kancerin e vezoreve, një konsum më i lartë proteinash lidhej me një mbijetesë më të gjatë pa përparim të sëmundjes.
Edhe Shoqata Amerikane e Kancerit (American Cancer Society) dhe Qendra Kombëtare për Kërkime të Ushqyerjes (NIH) theksojnë se pacientët me kancer duhet të konsumojnë më shumë proteina se njerëzit e shëndetshëm, zakonisht 1.2 deri në 1.5 gram për kilogram peshë trupore në ditë, për të ruajtur muskujt dhe për të ndihmuar në shërim.
Burime natyrale të proteinës janë vezët, peshku, kosi, mishi i bardhë, fasulet, thjerrëzat, arrat dhe produktet e qumështit, që jo vetëm ndihmojnë në rindërtimin e indeve por edhe përforcojnë sistemin imunitar për të luftuar infeksionet.
Mjekët onkologë po nënvizojnë gjithnjë e më shumë se ushqyerja është pjesë e terapisë dhe jo një aspekt dytësor i trajtimit. “Një trup i ushqyer mirë i përgjigjet më mirë kimioterapisë, përballon efektet anësore dhe shërohet më shpejt,” deklaroi dietologia klinike Dr. Laura van den Berg nga Universiteti i Leiden në një konferencë të fundit mbi nutricionin onkologjik.
Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se sasia e proteinave duhet përcaktuar nga mjeku ose dietologu, pasi nevojat ndryshojnë sipas llojit të kancerit dhe fazës së trajtimit. Nuk ka ende prova përfundimtare që proteina e lartë ul komplikacionet me 40% për të gjithë pacientët, por evidenca e deritanishme e mbështet qartë rëndësinë e saj në mbijetesë dhe rikuperim.
Mesazhi është i thjeshtë: ushqimi i duhur nuk është thjesht karburant për trupin, por një pjesë e rëndësishme e vetë mjekimit. Një pjatë me ushqim të pasur me proteina mund të jetë po aq e vlefshme sa një dozë ilaçi në betejën për jetë./Korrespodenti