Historia e shqerrës së zezë të Ishullit Chatham (Petroica traversi) është tregimi më i mirë i rimëkëmbjes së një specieje që arriti në pragun absolut të zhdukjes, duke u kthyer nga vetëm pesë zogj në vitin 1980, në rreth 350 individë sot.
Shqerrat kishin humbur popullatën e tyre për shkak të grabitqarëve të huaj dhe humbjes së habitatit, duke mbetur vetëm një tufë e vogël në ishullin Little Mangere. Pika më kritike u shënua kur popullata u shua në pesë, ku vetëm femra “Old Blue” dhe mashkulli “Old Yellow” ishin riprodhues, duke e bërë “Old Blue” shpresën e fundit gjenetike.
Konservatorët shpëtuan specien me ndërhyrje drastike, duke zhvendosur zogjtë në ishullin Mangere pas restaurimit të habitatit, dhe duke përdorur me sukses teknikën novatore të “cross-fostering” (vendosja e vezëve të shqerrës në foletë e tomtitëve).
Kjo strategji rriti ndjeshëm numrin e të vegjëlve duke shfrytëzuar kapacitetin riprodhues të “Old Blue”. Edhe pse popullata është rritur në disa qindra zogj, suksesi vjen me një sfidë serioze gjenetike: speciet kanë kaluar një ngushtim ekstrem gjenetik, duke çuar në rritjen e inbreeding-ut dhe uljen e diversitetit.
Kjo gjendje ka efekt negativ mbi mbijetesën e të vegjëlve, dhe rreziku mbetet real, siç është rikthimi i grabitqarëve, sëmundjet e menjëhershme, ose ndonjë katastrofë natyrore që mund të shkatërrojë popullatën e vogël dhe gjenetikisht të varfër.
Për menaxhimin afatgjatë dhe për të siguruar që kjo histori të mos kthehet mbrapsht, ekspertët theksojnë nevojën për zgjerimin e habitatit në ishuj të tjerë pa grabitqarë (si ishulli Pitt) dhe monitorimin më rigoroz të problemeve si raporti jo i mirë gjinor i femrave në ishujt ku ndodhen, duke lidhur përpjekjet konservatore me mbrojtjen dhe angazhimin e komunitetit lokal Maori.
Rasti i shqerrës së zezë mbetet një model ndërkombëtar, por ruajtja e diversitetit gjenetik, sigurimi i më shumë habitateve cilësore dhe parandalimi i kërcënimeve janë jetike për ta bërë këtë sukses të qëndrueshëm./Korrespodenti