Gabimi gjeologjik i San Andreas, një plagë e gjatë prej rreth 1,200 kilometrash që shtrihet përgjatë Kalifornisë, është një kërcënim i vazhdueshëm për miliona njerëz. Një tjetër “Big One” – tërmeti i madh – nuk shihet si pyetje nëse, por kur. Nga era e vitit 1906 tek studimet e fundit mbi tensionin e grumbulluar në seksione të ndryshme, shkencëtarët paralajmërojnë se Katastrofa e ardhshme mund të jetë katastrofike, nëse nuk jemi gati.
Detajet kryesore:
Cila është gjatësia dhe struktura: San Andreas Fault është gabim lëvizës lateral (“strike-slip fault”) që ndan pllakat Pacific dhe North American. Gjatësia e tij është afërsisht 1,200 km (rreth 745 mi), kur shtrihet nga kufiri jugor i Kalifornisë deri në veriun e tij.
Historia e tërmetit të vitit 1906: Më 18 prill 1906, një tërmet me magnitudë të afërt me 7.9 (diku midis 7.7-7.9 sipas matjeve të përditësuara) goditi zonën veriore të San Andreas Fault. Rrjedha e gabimit u shpërthye për rreth 430 km në seksionin nga San Juan Bautista deri te Cape Mendocino. Mbi 3,000 njerëz vdiqën, dhe shumë zona u shkatërruan, përfshi pjesë të San Franciscos dhe qyteteve përreth.
Rreziku i një Big One të ardhshëm: Disa segmente të San Andreas Fault, sidomos ato që nuk kanë shpërthyer për shumë kohë, janë konsideruar “të bllokuar” – që do të thotë se stres mekanik është akumuluar dhe mund të lirohet papritur. Seksione të tilla përfshijnë pjesën jugore dhe veriore. Shkencëtarët nuk mund të parashikojnë saktë kur, por probabilitetet për tërmete të mëdhenj janë vërejtur dhe monitorimi i vazhdueshëm është i domosdoshëm.
Dëmet potenciale dhe shoqëria:
Nëse një tërmet shumë i madh do të ndodhte afër zoneve urbane si Bay Area ose Los Angeles, pasojat do të jenë të mëdha: rrëzime ndërtimesh, humbje jete, shpërthime zjarri, prishje infrastrukturash si ura, tubacione uji, sisteme elektrike.
Kostoja ekonomike do të jetë e madhe: rindërtimi, ndihma emergjente, përballimi me pasiguritë.
Kërkesa për infrastrukturë rezistente ndaj tërmeteve, ligje ndërtimore më strikte, masa paraprake si evakuimet, mbrojtja e zonave të populluara.
San Andreas Fault nuk është një alegori dramatike – është një realitet shkencor, i studiuar me kujdes, por me shumë pasiguri për kohën e ardhshme. Ndërsa nuk mund të themi saktësisht kur Big One do të godasë, është e qartë që nuk kemi luksin të mos jemë të përgatitur. Ajo që mund të bëjmë tani: të forcojmë ndërtesat, të përmirësojmë planet e emergjencës dhe të ndërgjegjësojmë komunitetet që jetojnë pranë gabimit.