Gates lindi në 1955 në një familje të pasur: babai i tij kishte luftuar në Luftën e Dytë Botërore dhe kishte punuar si avokat korporatash, ndërsa nëna e tij ishte një aktiviste e suksesshme që kishte punuar në nivelet e larta të bankave dhe bizneseve të mëdha. Bill Gates programoi videolojën e tij të parë kur ishte vetëm 13 vjeç. Në shkollë ai u takua me Paul Allen, me të cilin u bënë miq të ngushtë – dhe më vonë ata themeluan Microsoft së bashku në 1975, me Gates që u largua nga Harvard për hir të kompanisë së tij.
Dje, më 4 shkurt, doli në treg “Kodi burimor: Fillimet e mia”, një libër në të cilin Gates kujton vitet e para të jetës së tij, transmeton Deutsche Welle. Siç e përmendi së fundmi miliarderi, në libër ai flet edhe për atë se si është të “ndihesh i margjinalizuar si fëmijë”, “të luftosh me prindërit si një adoleshent rebel”, por edhe për “sfidat e braktisjes së shkollës” dhe “basteve” në një industri që nuk ekzistonte ende në të vërtetë.
Dy libra të tjerë do të botohen në muajt e ardhshëm për vitet e tij si CEO i Microsoft dhe punën e tij filantropike si drejtues i Fondacionit Gates.
Një lëvizje tjetër për arsye marketingu?
Gazetari investigativ amerikan Tim Schwab, megjithatë, kritikoi “Kodin burimor: Fillimet e mia” si një lëvizje tjetër “për arsye marketingu dhe marke” nga miliarderi i pasur dhe i fuqishëm.
Schwab gjithashtu ka shkruar një libër të titulluar “Problemi i Bill Gates: Duke llogaritur mitin e miliarderit të mirë”, i cili u botua në vitin 2023 dhe në të cilin ai kritikon themeluesin e Microsoft.
“Ndërsa miliarderët e tjerë nuk e fshehin faktin se kujdesen vetëm për veten e tyre, Bill Gates vazhdimisht përpiqet të prezantohet si një filantrop vetëmohues, si një miliarder gjoja i mirë”, thotë Schwab për DW. “Ka shumë pak gjëra që mbeten të panjohura për historinë personale të Gates dhe libri nuk përmban pothuajse asgjë të re.”
Kontakte të ngushta me shumë liderë botërorë
Falë Microsoft, Gates u bë personi më i pasur në botë në vitin 1995 dhe qëndroi në krye të listës së Forbes deri në vitin 2008, kur vendosi të largohej nga kompania dhe të fokusohej në filantropi.
Edhe pse miliarderë të tjerë e kanë kaluar atë në vitet në vijim, pasuria e Gates është rritur edhe më tej, duke kaluar së fundmi 107 miliardë dollarë.
Në të njëjtën kohë, Gates është shumë më popullor se ë pasurit e tjerë, ndërsa pasuria, reputacioni pozitiv dhe lidhjet e tij i lejojnë Gates të mbajë marrëdhënie me liderët botërorë, si Xi Jinping, Donald Trump, Emmanuel Macron dhe Ursula von der Leyen.
Projekti i diskutueshëm në Afrikë
Fondacioni Gates i ka shfrytëzuar këto marrëdhënie për të kanalizuar miliona dollarë për të luftuar sëmundjet dhe urinë në pjesë të ndryshme të botës. Megjithatë, sipas librit të Schwab, rezultatet e këtyre përpjekjeve janë më të kufizuara në shtrirje në krahasim me qëllimet e shumëpërfolura të Fondacionit Gates.
Një çështje veçanërisht e diskutueshme është puna e fondacionit në Afrikë, ku organizata Gates ka shpenzuar rreth një miliard dollarë në programin AGRA (Aleanca për një Revolucion të Gjelbër në Afrikë). Programi filloi në vitin 2006 me premtimin për dyfishimin e rendimenteve bujqësore dhe përgjysmimin e urisë dhe varfërisë në 13 vende afrikane deri në vitin 2020.
Programi dështoi në arritjen e qëllimeve të tij. Në fakt, sipas hulumtimit të publikuar në qershor 2020, numri i njerëzve që vuajnë nga uria në vendet afrikane në shqyrtim ishte rritur tashmë me 30%.
Në gusht 2024, disa organizata kërkuan publikisht kompensim nga Fondacioni Gates. Në një letër të hapur, ata i bënë thirrje fondacionit dhe partnerëve të tij që të pranojnë se përpjekjet e tyre kishin “dështuar”.
“Ndërhyrjet e tyre po e çojnë sistemin ushqimor afrikan drejt një modeli më korporativ të bujqësisë së industrializuar në kurriz të së drejtës së popujve tanë për vetë-mjaftueshmëri ushqimore dhe kërcënuese për shëndetin e ekosistemeve dhe njerëzve”, thuhet në letër.
Udhëheqësit afrikanë akuzojnë njerëzit pas AGRA-s për promovimin e “produkteve të shtrenjta sintetike” (të tilla si plehrat dhe farat) që ndotin dhe ngurtësojnë tokën, destabilizojnë ekosistemet lokale dhe ekspozojnë “fermerët e vegjël në mëshirën e çmimeve të paqëndrueshme globale për të ruajtur të korrat e tyre”.
Por meqenëse Fondacioni Gates financon si studiues ashtu edhe grupe avokuese, por gjithashtu punon ngushtë dhe me vendimmarrësit në Afrikë, kritikët e tij e shohin të errët.
Duke hapur rrugën për Musk
Për vite me radhë, Gates ka normalizuar dhe legjitimuar ndikimin që pasuria përrallore ka në politikë.
Schwab paralajmëron se Gates është ende “një investitor privat që kërkon të rrisë pasurinë e tij”.
“Kur flet me dikë si Donald Trump ose udhëheqës të tjerë të zgjedhur, ai mendon gjithashtu për pasurinë e tij personale, interesin e tij vetjak – si dhe interesat e Fondacionit Gates, i cili financohet me shumë para nga taksapaguesit”, shton autori.
Në të njëjtën kohë, Gates ka lidhje me nivelet e vendimmarrjes përmes kontratave qeveritare për bizneset e lidhura me perandorinë e tij, si dhe përmes donacioneve politike, si 50 milionë dollarët që i dha kundërshtares së Donald Trump, Kamala Harris, për fushatën e saj në zgjedhjet presidenciale në SHBA.
“Për vite me radhë, Gates ka normalizuar dhe legjitimuar ndikimin që pasuria përrallore ka në demokraci, veçanërisht në politikën amerikane, dhe po, dikush si Elon Musk mund të jetë një fazë e re në këtë lloj oligarkie, por të dy janë pjesë e së njëjtës histori,” thotë Schwab.
“Unë besoj se njerëz si Elon Musk sot po ecin në rrugën që hapi Bill Gates”, konkludon ai. /tesheshi.com/