Ka ardhur sërish ajo kohë e vitit, kur gjigantët e teknologjisë bëjnë të gjitha ndalesat për t’ju bindur të përmirësoni pajisjet tuaja.
Së fundmi, Google ka lansuar celularët më të fundit Pixel 9, të ndjekur nga Apple duke zbuluar iPhone-n 16.
Në korrik, Samsungu lëshoi versionet më të fundit të telefonave të saj të palosshëm, Z Flip6 dhe Z Fold6, dhe Huawei sapo ka rritur vëmendjen në atë departament duke zbuluar një celular të quajtur Mate XT, në Kinë, i cili përmban dy palosje, duke e palosur ekranin në të tretat.
Me ngadalësimin e shitjeve të telefonave inteligjentë në mbarë botën, mesazhet e marketingut që dalin jashtë janë gjithnjë e më verbuese.
Shefi i Apple, Tim Cook premtoi se iPhone16 do të “ripërcaktonte atë që do të bënte një smartphone”, çfarëdo që të thotë kjo. Zëvendëspresidenti i menaxhimit të produkteve të Google, Brian Rakowski u shpreh lirike për dizajnin “mahnitës” të Pixel 9 “të mrekullueshëm” (pëshpëritni: ende më duket shumë si një drejtkëndësh i zi).
Huawei tani ka këngën e saj të markës së konsumatorit, thotë ajo në materialin e saj për shtyp, e cila “shpreh fuqishëm ndjekjen e ëndrrave, duke theksuar se çdo përparim dhe sukses që kompania ka arritur buron nga besimi në ëndrra”.
Po, ne ende po flasim për telefonat.
Si Apple ashtu edhe Google kanë arritur shumë në funksionet e inteligjencës artificiale të integruar. Redaktori i ri Magic i Google mund të shtojë përmbajtje të krijuar nga AI në fotot ekzistuese, si dhe të heqë pjesët që nuk dëshironi (me shkallë të ndryshme suksesi, sipas përvojës sime).
Apple Intelligence në iPhone16 përfshin teknologjinë e krijuesit të ChatGPT, OpenAI, të ngulitur në asistentin dixhital Siri – për të cilin shumë argumentojnë se ka kohë që ka nevojë për një përditësim.
Por a ka thënë dikush në të vërtetë se i duan të gjitha këto gjëra?
Eksperti i telefonave celularë Ben Wood, nga firma kërkimore CCS Insight, tha se ndërsa veçoritë e AI synojnë ta bëjnë jetën dixhitale më të lehtë, ato nuk janë domosdoshmërisht në krye të listës së dëshirave të të gjithëve.
“Unë mendoj se shumica e njerëzve tani e dinë se çfarë duan nga një telefon, me një nga gjërat më të rëndësishme që është kamera,” thotë ai.
Këtë e dinë edhe projektuesit e telefonave. Specifikimet teknike të çdo kamere të re të celularit janë zakonisht një përmirësim në krahasim me gjeneratën e mëparshme. Por edhe ky nuk është më një gjenerues i garantuar i shitjeve.
“Ajo që po ndodh padyshim është se njerëzit po i mbajnë telefonat e tyre për më gjatë. Në vitin 2013 shiteshin 30 milionë telefona çdo vit,” shton zoti Wood. “Këtë vit do të jetë rreth 13.5 milionë.”
Sigurisht që ka një krizë të vazhdueshme të kostos së jetesës që ndikon në vendimet e shpenzimeve të njerëzve. Dhe ka gjithashtu një çmim mjedisor të bashkangjitur çdo celulari, të cilat të gjitha përmbajnë elementë të rrallë dhe metale të çmuara.
Përveç kësaj, ka një tendencë në rritje, veçanërisht midis prindërve dhe të rinjve, për t’u përpjekur të largohen tërësisht nga telefonat inteligjentë.
Një numër shkollash në Mbretërinë e Bashkuar po rishikojnë politikat e tyre për smartphone dhe disa tashmë kanë zgjedhur një ndalim të plotë. Nxënësve që filluan në shkollën publike Eton këtë term iu lëshuan telefona me funksion (ndonjëherë, të njohur jopopullore si telefona memecë), dhe kam dëgjuar për disa institucione të tjera, si në sektorin privat ashtu edhe në atë shtetëror, të cilat po mendojnë të ndjekin shembullin.
Rrjeti i telefonisë celulare EE rekomandon që fëmijët nën moshën 11 vjeç të mos kenë fare smartfonë.
Nova East drejton degën veriore dhe perëndimore të Londrës së fushatës Smartphone Free Childhood, e cila u kërkon prindërve dhe shkollave të bashkëpunojnë për të vonuar moshën në të cilën fëmijëve u jepen pajisjet.
“Ne nuk jemi kundër teknologjisë, ne jemi thjesht pro fëmijërisë,” thotë ajo. “Ne do të donim të shihnim kompanitë e teknologjisë të zhvillojnë një telefon miqësor për fëmijët, duke ofruar vetëm veçori thelbësore si thirrjet, mesazhet, muzikën dhe hartat, pa ndonjë funksionalitet shtesë.”
Dr Sasha Luccioni, një shkencëtar hulumtues në firmën e AI Hugging Face, thotë se deri më tani, ky mesazh duket se nuk po kalon.
“Po flitet gjithnjë e më shumë për ‘kthjelltësinë dixhitale’ në mënyrën se si ne ndërtojmë dhe përdorim teknologjinë – por duket sikur projektuesit e smartfonëve po shkojnë në drejtimin e kundërt,” thotë ajo.
E vendosa këtë tek Apple, Google dhe Samsung. Ky i fundit tha: “Përdoruesit e Samsung mund të zgjedhin se si i përdorin telefonat e tyre Galaxy që i përshtatet më së miri nevojave të tyre. Për shembull, veçoritë e mirëqenies dixhitale i lejojnë përdoruesit të zgjedhin se çfarë funksionesh përdorin, kur i përdorin dhe për sa kohë, si p.sh. vendosja e një ekrani kufiri kohor për aplikacione specifike që duan të kufizojnë.”
Një kompani që po dëgjon thirrjet në rritje për funksionalitetin e reduktuar të telefonit është firma finlandeze HMD – e cila ende prodhon celularët bazë Nokia. Muajin e kaluar lançoi një telefon me temë Barbie në bashkëpunim me prodhuesin e lodrave Mattel dhe unë e provova. Dy fjalët që do të përdorja për ta përshkruar janë: funksionale. Dhe rozë.
Ashtu si shumica e telefonave me funksione, ai nuk ka aplikacione, nuk ka dyqan aplikacionesh, nuk ka kamera selfie dhe vetëm një lojë. Nëse dëshironi të dëgjoni muzikë, ekziston një radio FM.
CCS Insight parashikon se rreth 400,000 telefona me funksionalitet ka të ngjarë të shiten në Mbretërinë e Bashkuar këtë vit – aq sa duhet për të rrëzuar iPhone nga kryesimi i listës së celularëve më të shitur në botë në çdo kohë së shpejti, por jo një hapësirë e keqe në treg.
Sapo kontrollova kohën time të ekranit gjatë shtatë ditëve të fundit, dhe mesatarisht kam pasur rreth pesë orë në ditë, kjo është pa dyshim një statistikë kthjelluese – por nuk ishte e gjitha e vërtetë (e sinqertë). Telefoni im është një mjet pune, është gjithashtu ajo që përdor për bankat, blerjet, udhëzimet, gjurmimin e shëndetit dhe monitorimin e planeve familjare, si dhe, po, lojërat dhe mediat sociale.
“Unë mendoj se gjëja që harrojmë gjithmonë është se ka një sasi të madhe përfitimesh nga përdorimi i telefonave inteligjentë,” thotë Pete Etchells, profesor i psikologjisë dhe komunikimit shkencor në universitetin Bath Spa, i cili ka shkruar gjerësisht për çështjen e kohës para ekranit.
“Ne priremi të përqendrohemi shumë më tepër tek negativet. Gjithmonë ia vlen të kihet parasysh se këto janë teknologji të komoditetit. Ata na ndihmojnë. Ka edhe disa aspekte të mira për to”./BBC/