Një studiues i mbrojtjes ka paralajmëruar se Shtetet e Bashkuara po rrëshqasin në konflikte në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, gjë që ka bërë që analistët të flasin për Luftën e Tretë Botërore.
Timothy R. Heath, një studiues i lartë në fushën e mbrojtjes ndërkombëtare në RAND, shpjegoi se konflikti midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe kundërshtarëve të saj – Kinës, Rusisë dhe Iranit – është intensifikuar deri në atë pikë sa nuk është më e mundur të frenohet shpërthimi i luftës mes tyre. Megjithatë, ai nuk pret që të shpërthejë një konflikt i vërtetë midis fuqive të mëdha, i ngjashëm me luftërat botërore që karakterizuan shekullin e njëzetë.
Ndoshta dobësia e vendeve të përfshira në konflikt është tipari më i spikatur i konkurrencës së ashpër mes tyre, thekson Heath në artikullin e tij në revistën amerikane The National Interest, sepse beson se pamundësia për të mobilizuar masat dhe burimet ekonomike largohen. Kundërshtarët kryesorë nuk kanë zgjidhje tjetër veçse të mbështeten në luftëra proxy, informative, politike dhe ekonomike duke shmangur betejat konvencionale në shkallë të gjerë.
Dobësi në rritje
Edhe pse përparësia ekonomike që ka SHBA ndaj të gjitha vendeve të tjera është e padiskutueshme – sipas studiuesve – dobësitë e saj janë shtuar. Heath thotë se partishmëria e fortë ka minuar aftësinë e presidentit për të vepruar dhe se të gjitha krizat që kanë ndodhur në dy dekadat e fundit nuk kanë arritur të mobilizojnë opinionin publik rreth tij.
Dobësitë nuk kufizohen vetëm në Amerikë. Kina, Rusia dhe Irani gjithashtu kanë shfaqur simptoma serioze të dobësisë së tyre në terrenin e tyre. Qeveria kineze miraton metoda të ashpra për të shtypur kundërshtarët e saj dhe për t’i formësuar ata ideologjikisht. Rusia përballet me një “të ardhme të zezë”, pasi një milion qytetarë të saj kanë vendosur të “ikin” nga vendi që nga fillimi i luftës në Ukrainë, ndërsa qeveria e Iranit është jopopullore dhe ka përdorur dhunën “brutale” për të shuar valët e protestave popullore, pretendon autori.
Mbështetje e dobët popullore
Ai beson se dobësia e mbështetjes popullore e bën pothuajse të pamundur adoptimin e strategjive të mobilizimit masiv që liderët ndoqën në kulmin e epokës industriale. Duke e njohur këtë dobësi, vendet aktualisht në luftë i kanë mbajtur taksat të ulëta, kanë siguruar fluksin e mallrave të konsumit dhe kanë vendosur barrën mbi një pakicë të qytetarëve të tyre, “duke e bërë më pak të mundshme shpërthimin e një lufte të madhe”.
Heath vazhdon duke thënë se konflikti gjeopolitik ka të ngjarë të ketë një model të ndryshëm nga luftërat e fundit botërore dhe ai i përmbledh ato në tre.
Dallimi i parë është se një pakicë e popullsisë mund të përfshihet në beteja, ndërsa shumica nuk do të marrë pjesë në to ose do të kënaqet me mbështetjen pasive të betejave.
“Mbështetja e dobët popullore kufizon ashpër aftësinë e qeverive për të mbajtur një luftë me intensitet të lartë.”
Një tjetër ndryshim është se rënia e mbështetjes popullore dhe ndarja e masave mund të bëhet një tipar i përcaktuar i konfliktit. Në Shtetet e Bashkuara, opozita politike ndaj mbështetjes për Izraelin është përshkallëzuar, me demokratët në Kongres të ndarë midis mbështetësve të Palestinës dhe mbështetësve të vendosur të përmbushjes së angazhimeve afatgjata ndaj Izraelit dhe Ukrainës.
“Grupet ekstremiste” në Rusi kanë sulmuar ushtrinë e saj, madje disa kanë bërë thirrje për largimin e presidentit Vladimir Putin.
Në Iran, kundërshtimi ndaj politikës së tij të jashtme është rritur në zonat e pakicave etnike, të cilat janë dashamirës ndaj qëllimeve të luftërave të tij me përfaqësues.
Kina ka dëshmuar më pak kundërshtime ndaj politikës së saj të jashtme dhe autori i artikullit ia atribuon këtë kryesisht faktit që Pekini nuk është i përfshirë në konflikte të jashtme.
Dallimi i tretë për të cilin flet autori është se mund të jetë shumë e vështirë për qeveritë që të vazhdojnë një luftë me intensitet të lartë, për shkak të paaftësisë së tyre për të mobilizuar burimet dhe popullsinë e një vendi. Prandaj, një luftë që nuk u kushton shumë do të jetë një nxitje e fortë për ta. /tesheshi.com/