Dielli u bë blu dhe Bota u ftoh: Si e ndryshoi një shpërthim i harruar vullkanik tërë klimën e Tokës në 1831

​Në vitin 1831, bota përjetoi një nga ngjarjet më të çuditshme të regjistruara në histori: Dielli u duk blu, moti u ftoh ndjeshëm dhe shumë zona u prekën nga dështime bujqësore dhe një klimë e ashpër.

Dëshmi historike nga Evropa, Azia dhe Amerika përshkruajnë qiell me ngjyra të pazakonta, duke përfshirë një “diell të kaltër” dhe një atmosferë të pazakontë që shkaktoi panik e kureshtje.

​Shkaku Vullkanik: Hipoteza Zavaritskii ​Për gati dy shekuj, shkencëtarët debatuan mbi shkakun. Së fundmi, kërkime të reja kanë identifikuar shpërthimin e madh të kalderës Zavaritskii në ishullin Simushir në zinxhirin e Kurileve si burimin më të mundshëm.

Sipas një studimi të botuar në Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), u gjetën përputhje kimike mes squfurit dhe grimcave në bërthamat e akullit me materialin e mbetur në Zavaritskii. Kjo tregon se shpërthimi kishte dërguar miliona tonë aerosole në stratosferë.

Këto grimca shpërndanin dritën e diellit, duke e bërë atë të dukej blu ose jeshil, ndërkohë që shkaktuan një ftohje mesatare prej rreth 1°celcius në hemisferën veriore për muaj të tërë. Ky zbulim përkon me raportimet historike, si shënimet e Felix Mendelssohn që përshkruan dimër në mes të verës. ​

Dëshmia nga Bërthamat e Akullit dhe Debati Shkencor ​Analizat e bërthamat e akullit të Antarktidës dhe Arktikut, të konfirmuara nga kërkime si ato në PubMed, tregojnë nivele të larta sulfatesh në periudhën 1831–1833, duke konfirmuar një shpërthim të madh vullkanik.

Megjithatë, debati shkencor mbetet i hapur. Revista Climate of the Past dhe studime të tjera sugjerojnë se një kandidat tjetër mund të ketë qenë shpërthimi i Ferdinandea-s pranë Siçilisë, i cili doli mbi ujë në korrik 1831.

Ndërkohë, hipoteza e një shpërthimi të supozuar të Babuyan Claro në Filipine është mohuar, duke u quajtur “një ngjarje që nuk ndodhi kurrë”. Burime të besueshme si Smithsonian Magazine, LiveScience dhe Journal of Applied Volcanology e pasurojnë këtë diskutim. Ato theksojnë se ndonëse identifikimi i Zavaritskii si burim është aktualisht hipoteza më e fortë, shkenca ende lë hapësirë për kërkime të mëtejshme.

Ajo që është e qartë është se fenomeni i vitit 1831 ishte një ngjarje e rrallë globale që tregoi fuqinë e natyrës për të ndryshuar pamjen e qiellit dhe klimën e Tokës në një periudhë të shkurtër kohore./Korrespodenti

Video nga Inteligjenca n'3D - mos e humbisni:

PUBLIKIMET E FUNDIT

TË NGJASHME