Pas më shumë se 25 vjet hulumtimesh, shkencëtarët brazilianë po nxjerrin në dritë një shpresë që disa e kanë quajtur “barnë që rigjeneron palcën kurrizore”. Qendra e këtij premtimi është një molekulë e quajtur polylaminin, e derivuar nga laminina e placentës, e cila në modele eksperimentale ka treguar aftësi që nxit rritjen nervore dhe përmirësimin e lëvizshmërisë.
Në vitin 2010, një studim në minj zbuloi se injeksioni lokal i polylamininës (jo laminina “jo-polistike”) rezultoi në një përmirësim të dukshëm të skores së lëvizshmërisë (BBB score) dhe shenja të neuronëve që kalonin vendin e dëmtimit.
Më vonë, në vitin 2025, hulumtuesit e UFRJ në Brazil publikuan një studim të qentë me dëmtime kronike të palcës. Gjashtë qen që për 4 muaj nuk kishin përmirësim natyral morën injeksione të polylamininës së kombinuar me faktorët GDNF ose chondroitinase ABC. Gjatë gjashtë muajve, nuk u vunë re efekte adversë serioze, dhe skoret motorike mesatare u përmirësuan në mënyrë statistikisht domethënëse.
Përpara pak kohësh, hulumtuesit publikuan një studim pilot me njerëz në platformën medRxiv (“A PILOT HUMAN STUDY ON POLYLAMININ”), ku disa pacientë me dëmtime akute të palcës treguan rikthim të kontraksioneve motorike pas trajtimit. Megjithatë, kjo ishte një provë me vendim të hapur, jo e kontrolluar dhe me numër të vogël, për të nxjerrë përfundime definitive.
Në media lajmi është prezantuar me superlative: disa persona të paralizuar pretendohet të kenë rikuperuar plotësisht lëvizjen pa efekte anësore afatgjata. Por dokumentet shkencore që i mbështesin këto pretendime janë ende në faza të hershme dhe nuk janë publikuar në revista me faza klinike të mëdha.
Sipas burimeve braziliane, vetëm gjashtë prej pacientëve që morën trajtimin akademik janë raportuar dhe midis tyre dy humbën jetën për shkak të traumave fillestare, pra nuk ishin për shkak të trajtimit.
Ekspertët publik në Brazili po shprehin entuziazëm të kujdesshëm. “Kjo është e paprecedentë,” thotë një neurokirurg i njohur, “por nuk ka studim tjetër në botë me medikament që të jetë provuar se rikthen palcën në këtë mënyrë.”
Në këtë moment, trajtimi është ende “eksperimental”. Agjencia rregullatore braziliane (Anvisa) po pret të dhëna shtesë për sigurinë, dozës optimale, kohën e injektimit (akut apo kronik) dhe efektet afatgjata para se të aprovojë fazat klinike zyrtare.
Nëse ky trajtim do të kalojë të gjitha testet klinike dhe sigurinë do të provohet me provë të madhe, ai mund të jetë revolucionar për miliona njerëz të paralizuar. Por deri atëherë, duhet të ndiqet me kujdes./Korrespodenti