Ajo që hamë dhe pimë çdo ditë ndikon drejtpërdrejt në jetëgjatësinë tonë. Një studim i vitit 2021 sugjeron se një kanaçe Coca-Cola mund të përkthehet në humbjen e 12 minutave jetë. Çfarë qëndron pas këtij rezultati? Në javët e fundit kemi hasur shpesh në lajme që citojnë këtë studim, duke e shndërruar në një nga temat më të diskutuara për lidhjen mes ushqimit dhe shëndetit afatgjatë.
Por, çfarë tregon saktësisht ky studim?
Në vitin 2021, një ekip studiuesish nga Universiteti i Miçiganit publikoi një hulumtim në revistën shkencore Nature Food. Ata analizuan mbi 5,800 ushqime dhe pije për të kuptuar ndikimin e tyre në shëndet dhe mjedis. Përmes një metode të re, të quajtur Health Nutritional Index (HENI), studiuesit përllogaritën se sa minuta “jetë të shëndetshme” fiton apo humb një person në bazë të konsumit të një ushqimi të caktuar, shkruan Korrespodenti.
Rezultatet treguan se disa ushqime të përpunuara shoqërohen me humbje të ndjeshme. Për shembull, një hot dog mund të humbiste rreth 36 minuta jetë të shëndetshme, ndërsa një kanaçe pije e ëmbëlsuar, si Coca-Cola, ishte e lidhur me humbje prej rreth 12 minutash. Por këtu ka një keqkuptim të madh: nuk bëhet fjalë që çdo person humb fiks 12 minuta jetë sa herë pi një Coke. Ky është një modelim statistikor, që lidh konsumin afatgjatë të këtyre pijeve me rrezikun e sëmundjeve kronike, si diabeti dhe sëmundjet e zemrës.
Në të kundërt, studimi tregoi se disa ushqime të tjera, si arrat, frutat dhe perimet, i shtojnë minuta apo edhe orë jetë të shëndetshme. Kjo ndodh sepse ato lidhen me ulje të rrezikut nga sëmundje të rënda dhe me përfitime për organizmin.
Në thelb, hulumtimi i Universitetit të Miçiganit nuk ka për qëllim të frikësojë njerëzit me shifra të drejtpërdrejta, por të japë një mesazh të qartë: zgjedhjet tona të përditshme ushqimore ndikojnë në cilësinë dhe gjatësinë e jetës. Pijet e ëmbëlsuara dhe ushqimet ultra të përpunuara janë të lidhura me efekte negative, ndërsa ushqimet natyrore dhe të pasura me lëndë ushqyese kontribuojnë pozitivisht.
Për publikun e gjerë, kjo do të thotë se nuk ka problem nëse ndonjëherë konsumojmë një Coca-Cola ose një produkt tjetër të ngjashëm, por kur këto bëhen zakone të përditshme, ndikimi i tyre mbi shëndetin bëhet real dhe i matshëm.
Studimi i vitit 2021, i publikuar në Nature Food, ofron një shembull të qartë se si shkenca përpiqet të matë ndikimin e ushqimeve në shëndet dhe jetëgjatësi. Mesazhi i përgjithshëm i hulumtimit është se zgjedhjet ushqimore të përditshme kanë ndikim real në cilësinë e jetës sonë dhe se një dietë e balancuar mund të kontribuojë në më shumë vite të shëndetshme. /Korrespodenti