Gjashtë muaj pas zgjedhjeve parlamentare, Kuvendi ende nuk është konstituar plotësisht. Procesi është zvarritur pasi partia fituese e zgjedhjeve, Lëvizja Vetëvendosje (LVV), kishte propozuar Albulena Haxhiun për kryetare të Kuvendit, por emri i saj nuk u pranua nga subjektet tjera politike.
Pas disa propozimeve të tjera nga LVV, më 26 gusht kjo parti propozoi Dimal Bashën për kryetar të Kuvendit. Pro kandidaturës së tij votuan edhe deputetë nga PDK dhe AAK. Pas zgjedhjes së tij, Kuvendi zgjodhi edhe nënkryetarët nga partitë më të mëdha politike, Albulena Haxhiun nga LVV, Vlora Çitakun nga PDK dhe Kujtim Shalën nga LDK.
Megjithatë, procesi ngeci sërish në zgjedhjen e nënkryetarit nga komuniteti serb. Lista Serbe propozoi Slavko Simiq për këtë pozitë, por ai nuk mori votat e nevojshme. Më pas, kjo parti nuk propozoi një emër të ri, dhe procesi vazhdoi me short për zgjedhjen e një nënkryetari nga komunitetet jo-serbe.
Analistët vlerësojnë se gjatë zgjedhjes së nënkryetarit të Kuvendit nga komuniteti serb ka pasur shkelje të aktgjykimit të fundit të Gjykatës Kushtetuese.
Melazim Koci, njohës i çështjeve politike, tha për Telegrafin se votimi për nënkryetarët nga pakicat jo-serbe duhet të bëhet në grup.
“Gjatë procesit të zgjedhjes së nënkryetarit të Kuvendit nga radhët e komunitetit serb kishte shkelje të aktgjykimit të fundit të Gjykatës Kushtetuese. Votimi duhej bërë në grup, bashkë me zgjedhjen e nënkryetarit nga radhët e pakicave jo serbe. Në rastin e zgjedhjes së nënkryetarëve të partive shqiptare kjo u respektua dhe ata u zgjodhën ne grup. Kjo nuk ndodhi në rastin e zgjedhjes së nënkryetarëve nga radhët e pakicave dhe është në kundërshtim me aktgjykimin e GJK”, theksoi ai.
Ai foli edhe për subjektet politike që nuk marrin fare pjesë në votim, dhe nuk e mbështesin kandidatin Nenad Rashiq për nënkryetar.
“Fakti që PDK, LDK dhe AAK nuk votuan për Nenad Rashiqin e konsideroj se qëndrim i tyre është që të mos marrin pjesë në një votim që fare lehtë mund të shpallet që është në kundërshtim me Rregulloren e Kuvendit të Republikës se Kosovës. Çështja e zgjedhjes së nënkryetarit nga radhët e pakicës serbe me Kushtetutë nuk është e përcaktuar qartë, sepse thuhet se minoritetit serb i takon e drejta të ketë një nënkryetar, pa e specifikuar kujt dhe me çfarë procedure. Por, këtë çështje e përcakton shumë qartë Rregullorja e Kuvendit të Republikës së Kosovës. Neni 12, paragrafi 6 i Rregullores taksativisht thotë: Kandidati për nënkryetar të Kuvendit nga radhët e komunitetit serb propozohet nga shumica e deputetëve të komunitetit serb”.
Në dy seancat e fundit, LDK nuk mori fare pjesë në votim për nënkryetarin e Kuvendit nga komuniteti serb, sipas Kocit kjo përbën shkelje të aktgjykimit të fundit të Gjykatës Kushtetues.
“Sipas Aktgjykimit të fundit të GJK, LDK është e obliguar të votoj për, kundër ose të abstenoj. Duke refuzuar votimin LDK është duke bërë shkelje të aktgjykimit të fundit të GJK. Pohimi ose arsyetimi eventual i LDK-së, se nuk dëshiron të marrë pjesë në një proces antikushtetues nuk është justifikim, sepse këtë interpretim duhet ta bëjë GJK dhe jo subjektet partiake. Nuk është LDK ose ndonjë parti tjetër që e bën interpretimin e aktgjykimit të GJK, sepse kjo nuk është kompetencë e tyre”, nënvizoi ai.
Për Telegrafin, Koci ka analizuar edhe përjashtimin që AAK i ka bërë deputetit goran Adem Hoxha, pasi ky i fundit ka votuar për kandidatin e Listës Serbe për nënkryetar.
Sipas tij, kjo mund të jetë sinjal që Hoxha mund t’i bashkohet Listës Serbe.
“Zoti Hoxha tashmë ka votuar për zgjedhjen e Simiq nënkryetar i Kuvendit të Kosovës, duke sinjalizuar tërthorazi se do t’i bashkohet Listës Serbe. Me ketë lëvizje të tij, Lista Serbe siguron numrin prej 10 deputeteve, që janë minimumi i nevojshëm për të dërguar çështjen e zgjedhjes së nënkryetarit nga radhët e pakicës serbe në Gjykatën Kushtetuese. Pohimet se anëtarët e Listës Serbe janë të inkriminuar në zhvillimet në Banjskë, se nuk janë distancuar nga ato zhvillime, për sulmet ndaj KFOR-it dhe gazetarëve mund të jenë dhe janë të sakta. Por, gjithnjë përderisa nuk ka vendime gjyqësore që e sanksionojnë këtë veprimtari antishtetërore të pjesëtarëve të Listës Serbe, ata nuk mund të sanksionohen në procesin e zgjedhjes se nënkryetarëve të Kuvendit”, u shpreh ai.
Koci tha se deputetët e Listës Serbe e kanë bërë të ditur se do t’i drejtohen Gjykatë Kushtetuese, dhe se me shumë gjasë kjo çështje do të marrë epilog në favorin e tyre.
“Por, dërgimi i kësaj lënde në GJK, nga ana e Listës Serbe, do të marrë shumë kohë dhe Kosova do të ballafaqohet me një bllokadë të re dhe ndoshta edhe më të gjatë dhe edhe më të komplikuar se ajo në rastin e zgjedhjes së Kryetarit të Kuvendit të Republikës së Kosovës”, ka potencuar Koci.
Edhe drejtori i Institutit të Kosovës për Drejtësi, Ehat Miftaraj ka deklaruar për Telegrafin se vazhdimi i seancës konstituive po zhvillohet nga Kryetari i Kuvendit duke mos e zbatuar aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese.
“Së pari, duhet të theksohet se vazhdimi i seancës konstituive po zhvillohet nga Kryetari i Kuvendit duke mos e zbatuar aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese të muajit qershor dhe gusht të këtij viti. Në këtë kuptim, ai po kryen shkelje kushtetuese, fillimisht për moszbatim të aktgjykimit dhe më pas përmes ndryshimit të mënyrës së votimit të nënkryetarëve nga komunitetet joshumicë. Së dyti, votimi në këtë formë nuk duhet të ndodhë. Siç kemi theksuar ditë më pare si IKD, Kryetari i Kuvendit është i obliguar ta përsërisë votimin dhe t’i hedhë njëkohësisht në votim të dy kandidatët për nënkryetarë nga komunitetet”, ka pohuar ai.
Miftaraj tha se nëse nuk votohet asnjëri kandidat nga komuniteti serb, atëherë do të hyjmë në një situatë të paprecedentë.
“Së treti, nëse asnjëri prej kandidatëve nuk votohet sipas mënyrës jokushtetuese siç po ndodh aktualisht, atëherë hyjmë në një situatë të paprecedentë. Kryetari i Kuvendit, duke mos zbatuar aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese dhe duke përfunduar një procedurë jokushtetuese, do të mbante mbi vete përgjegjësinë për shkelje të Kushtetutës – dhe kjo do të vërtetohet herëdokurë përmes një aktgjykimi të ri të GjK-së, në rast se një rast i tillë procedohet t’u vlerësuar kushtetutshmëria e këtij procesi”, pohoi ai.
Seanca konstituive do të fillojë sot rreth orës 11:00. /Telegrafi/