Fikët e Kenias po shfaqin një veçori të re të habitshme që mund të jetë e rëndësishme për luftën kundër ndryshimeve klimatike: ato nuk depozitojnë vetëm karbonin në mënyrën tradicionale – si dru e gjethe – por një pjesë e këtij karboni po “guroset” (ose “shndërrohet në gur”).
Studimet e fundit, të prezantuara në konferencën Goldschmidt në Pragë nga Kenia, Zvicra, Austria dhe SHBA-ja, tregojnë se disa specie fikësh përdorin rrugën biokimike të quajtur “oksalat-karbonat” për të kthyer CO₂-në e atmosferës në karbonat kalciumi brenda trupave të pemëve dhe në tokën rrethuese. Nga tre specie, Ficus wakefieldii doli më e afta për këtë ruajtje shtesë të karbonit (në formë guri).
Me ndihmën e analizave me rreze sinkrotroni u zbulua se karbonati i kalciumit formohet jo vetëm në sipërfaqe të trungut, por edhe më thellë në strukturat e drurit të pemës; gjithashtu ka një ndikim në pH-në e tokës, duke e bërë atë më alkaline.
Megjithatë, studiuesit vetë kanë pranuar se nuk dihet ende sasia që mund të ruhet në mënyrë të qëndrueshme në kohë të gjatë dhe në kushtet e ndryshme klimatike, sa ujë i duhet pemës për këtë proces, si dhe sa do të ndikojë negativisht në prodhimin e fryteve kur pemët përdoren në zona bujqësore.
Ky mekanizëm nuk është krejtësisht i panjohur – ka studime të botuara më parë që dokumentojnë rrugën oksalat-karbonat në specie që nuk japin fryte, si Milicia excelsa (“iroko”) në Afrikë, ku pemët kontribuojnë në depozitimin e karbonateve në tokë me kusht që burimet e kalciumit të jenë jo-karbonate. Një tjetër studim ka konfirmuar se kërkohen ndërveprime mes baktereve dhe kërpudhave për të aktivizuar plotësisht këtë proces, dhe se ndikimet mjedisore — tipi i tokës, klima, disponueshmëria e kalciumit — janë thelbësore.
Pra, lajmi është i vërtetë dhe shkencërisht i mbështetur deri diku, por ende pa të gjitha përgjigjet — shumë fusha kërkimore mbeten për t’u përcaktuar sesa mirë mund të përdoret ky fenomen në shkallë të madhe për të ulur efektin e ndryshimeve klimatike./Korrespodenti