Kina ka prezantuar së fundi radarin e ri JY-27V, i cilësuar nga mediat shtetërore si një teknologji e aftë për të zbuluar avionët amerikanë F-22 dhe F-35, por verifikimi i pavarur tregon se pretendimet më të forta mbeten të pakonfirmuara. Burimet e besueshme raportojnë se radari përdor valë metër, të njohura për efektivitet më të lartë kundër objektivave stealth, si dhe algoritme të përpunimit inteligjent të sinjalit për të rritur saktësinë e gjurmimit .
JY-27V është paraqitur në ekspozitën “World Radar Expo” dhe zhvilluesit e tij theksojnë se antena e madhe dhe frekuencat shumë të ulëta i japin avantazh në zbulimin e objektivave që zakonisht i shmangen radarëve të zakonshëm .
Përveç radarit, studime të tjera kineze të publikuara kohët e fundit pretendojnë se është arritur rritja e sinjalit reflektues të një avioni të tipit F-22 deri në 60 mijë herë, duke e bërë atë më të dukshëm për rrjetet tokësore të radarëve. Sipas raportimit, me këtë metodë pozicioni i avionit mund të përcaktohet brenda rreth 20 metrave, megjithatë këto rezultate janë të realizuara në kushte laboratorike dhe pa verifikim të pavarur ndërkombëtar.
Këto zhvillime tregojnë se Kina po investon ndjeshëm në kërkim shkencor anti-stealth, por nuk provojnë ekzistencën e një sistemi të integruar operativ që kombinon analiza të jonosferës, plazmës atmosferike, wake-ut termik dhe sinjaleve pasive RF, siç pretendohet në disa lajme të përforcuara.
Fakti që radarët me valë metër janë realisht efektivë kundër objektivave stealth është i njohur prej vitesh, prandaj prezantimi i JY-27V shihet si hap i rëndësishëm teknologjik, por jo si revolucion i papritur. Ekspertët theksojnë se pjesë e deklarimeve mund të jenë të motivuara nga qëllime propagandistike, pasi asnjë agjenci perëndimore nuk ka konfirmuar performancë të tillë në kushte reale luftarake.
Po ashtu, pretendimet për një rrjet sensorësh që funksionon në mënyrë krejtësisht pasive dhe që mund të identifikojë avionë stealth në distanca shumë të gjata nuk shoqërohen me të dhëna të hapura apo demonstrime të pavarura.
Në përmbledhje, lajmi për radarë “stealth-killer” është i bazuar pjesërisht në fakte – Kina ka prezantuar një radar të ri anti-stealth dhe ka kryer kërkime të avancuara për të rritur dukshmërinë e avionëve të fshehtë.
Megjithatë, pretendimet më të bujshme për sensorë të përzier me analizë jonosferike, nxehtësi atmosferike dhe inteligjencë artificiale mbeten të pakonfirmuara. Deri tani, provat e besueshme tregojnë për përparime reale, por jo për një teknologji që e neutralizon plotësisht epërsinë e avionëve stealth./Korrespodenti
