Shtëpia e Bardhë ka përzgjedhur zyrtarisht bazën ushtarake Joint Base Elmendorf-Richardson në Anchorage, Alaska, si vendin ku Presidenti i SHBA Donald Trump do të takohet të premten me homologun e tij rus, Vladimir Putin, një samit i rëndësishëm që shënon takimin e parë të këtij niveli mes dy vendeve në më shumë se katër vjet.
Zyrtarët amerikanë u përballën me vështirësi për të siguruar një vend të përshtatshëm për takimin, pasi vera është sezon turistik në kulmin e saj në Alaska dhe mundësitë e disponueshme ishin të kufizuara.
Ndërsa në lojë ishin qytetet si Juneau dhe Fairbanks, vetëm Anchorage ofroi opsione që përmbushnin kërkesat e sigurisë për një ngjarje të këtij kalibri.
Sipas dy zyrtarëve të Shtëpisë së Bardhë, përkundër dëshirës për të shmangur një ambient ushtarak, vetëm baza Elmendorf-Richardson i përmbushte standardet për të garantuar sigurinë e duhur për liderët.
Kjo nismë po zhvillohet në një ritëm të përshpejtuar. Përgatitjet mes SHBA-së dhe Rusisë janë ende në zhvillim e sipër, ndërsa sekretari amerikan i shtetit, Marco Rubio, dhe ministri i jashtëm rus, Sergey Lavrov, janë përfshirë në koordinime intensive për të detajuar aspektet teknike të takimit.
Presidenti Trump ka theksuar se kjo do të jetë një “takim njohës”, me pritshmëri të ulëta për rezultate konkrete. “Presidenti dëshiron ta shohë atë përballë, ta dëgjojë vetë dhe të formojë një vlerësim personal,” tha Rubio në një intervistë radiofonike.
Pse Alaska?
Zgjedhja e Alaskës si vendtakimi vjen pas një negociate të gjatë mes dy palëve. Me një urdhër arresti ndërkombëtar të lëshuar për Putin nga Gjykata Penale Ndërkombëtare, destinacionet evropiane u përjashtuan si mundësi, ndërsa Emiratet e Bashkuara Arabe – të propozuara nga vetë Putin – u refuzuan për të shmangur një tjetër udhëtim të gjatë në Lindjen e Mesme pas vizitës së fundit të Trump atje.
Përfundimisht, opsionet u ngushtuan mes Hungarisë – aleat i ngushtë i të dy liderëve – dhe SHBA-së. Sipas burimeve zyrtare, pranimi i Putinit për të ardhur në tokën amerikane, veçanërisht në një territor që dikur ishte pjesë e Perandorisë Ruse, u konsiderua një veprim simbolik.
“Ndihem i respektuar që presidenti i Rusisë po vjen në vendin tonë, dhe jo anasjelltas,” deklaroi Trump këtë javë.
Megjithatë, ish-këshilltari i sigurisë kombëtare të Trump, John Bolton, e kritikoi vendimin, duke thënë: “E vetmja vendndodhje më e mirë për Putinin se Alaska do të ishte Moska.”
Takimi me dyer të mbyllura dhe mungesa e Zelenskyt
Në agjendë parashikohet një pjesë e takimit që do të zhvillohet kokë më kokë mes dy liderëve, vetëm me përkthyesit përkatës. Kjo ka ngjallur shqetësime tek disa zyrtarë për transparencën dhe dokumentimin e diskutimeve, sidomos duke kujtuar takimet e mëparshme të Trump me Putinin, ku edhe ndihmësit e lartë nuk kishin qasje.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, nuk do të marrë pjesë në samit, por Trump ka planifikuar një telefonatë me të dhe liderët evropianë menjëherë pas përfundimit të takimit.
Takimi vjen pas një vizite të dërguarit të posaçëm të Trump, Steve Witkoff, në Moskë javën e kaluar, ku u diskutua dhe finalizua ideja për këtë samit. Detajet e plota të asaj bisede mbeten të paqarta.
Trump dhe Putin janë takuar disa herë më parë gjatë mandatit të parë të presidentit amerikan, përfshirë në Helsinki (2018) dhe Hamburg (2017), ku diskutimet e tyre shpesh ngjallën debate të mëdha në politikën amerikane dhe ndërkombëtare.