Ndërsa Izraeli dhe Irani ishin në luftë, një dokument paralajmërues nga Instituti Ndërkombëtar i Paqes i Stokholmit (SIPRI) përshkroi me saktësi peizazhin distopik që po merr formë.
Planeti nuk po “rrëshqet” thjesht në një epokë të re armatimesh, por po garon me një shpejtësi marramendëse, i mbushur me koka bërthamore, sisteme të goditjes së parë dhe shtete që zyrtarisht ose jozyrtarisht po i forcojnë arsenalet e tyre.
SIPRI regjistroi se viti 2025 i gjen nëntë fuqitë bërthamore duke përmirësuar, zgjeruar dhe forcuar mjetet e tyre parandaluese, duke braktisur epokën e kontrolleve dhe traktateve të përmbajtjes.
Në këtë kontekst, ekspertët po fillojnë të zbulojnë zonat që mund t’i mbijetojnë një skenari katastrofik të luftës bërthamore.
Sipas studiueses dhe autores, Annie Jacobsen, ka vetëm dy vende në planet që konsiderohen të afta të përballojnë pasojat e një holokausti bërthamor global: Australia dhe Zelanda e Re.
Vendet “me fat” të Hemisferës Jugore
Jacobsen shpjegoi se në rast të një konflikti bërthamor, Hemisfera Veriore do të ishte në një gjendje kolapsi total, në një intervistë në serinë e podkasteve, Ditari i një CEO-je. Temperaturat do të binin ndjeshëm, duke shkaktuar një “dimër bërthamor”, që do të rezultonte në rënien e prodhimit bujqësor në vende si Shtetet e Bashkuara dhe Ukraina.
“Do të jetë si të jetosh në akull për dhjetë vjet. Bujqësia do të shembet, dielli do të jetë vdekjeprurës për shkak të shkatërrimit të shtresës së ozonit dhe njerëzit do të detyrohen të jetojnë nën tokë”, tha ai.
Në të kundërt, Australia dhe Zelanda e Re, për shkak të vendndodhjes së tyre gjeografike, klimës së butë dhe distancës nga shtetet kryesore bërthamore, kanë një shans më të mirë për të ruajtur kushtet themelore të mbijetesës, siç janë prodhimi i ushqimit dhe një mjedis i pastër.
Sipas një studimi të Profesor Owen Tun, të cituar nga Jacobsen, në rast të një lufte bërthamore në shkallë të plotë, deri në 5 miliardë njerëz do të vriteshin për shkak të shkatërrimit dhe mungesës së ushqimit. Kur u pyet se “ku mund të mbijetojë dikush?”, eksperti argumentoi se “nëse do të doja të mbijetoja, do të shkoja në Australi ose Zelandën e Re. Këto janë të vetmet zona që mund të vazhdojnë të prodhojnë ushqim”.