Ruajtja e qëndrueshme dhe efikase e energjisë së ripërtëritshme është një nga sfidat kryesore të kohës sonë. Një ekip studiuesish gjermanë po propozon një zgjidhje revolucionare: sferat e betonit të zhytura në fund të oqeanit. Potenciali i tyre është i tillë që Kalifornia po përgatitet të testojë një prototip në shkallë të gjerë.
Një koncept i thjeshtë, inxhiziv
Projekti, i quajtur StEnSea (Energjia e Ruajtur në Det), u zhvillua nga Fraunhofer IEE (Instituti për Ekonominë e Energjisë dhe Teknologjinë e Sistemeve të Energjisë). Ideja është relativisht e thjeshtë: sferat e betonit të zbrazëta instalohen në një thellësi prej disa qindra metrash. Çdo sferë është e pajisur me një pompë-turbinë dhe një sistem valvulash.
Ja si funksionon:
* Për të ruajtur energjinë, energjia elektrike e tepërt përdoret për të pompuar ujin nga sfera, duke krijuar një vakum relativ.
* Për të lëshuar energjinë, hapet valvula: uji, i shtyrë nga presioni i jashtëm, vërshon në sferë dhe rrotullon turbinën, duke prodhuar energji elektrike.
Çdo sferë ka një jetëgjatësi të vlerësuar midis 50 dhe 60 vjetësh, me zëvendësim të pjesshëm të komponentëve çdo 20 vjet ose më shumë.
Nga teoria në provat e para detare
Koncepti është vërtetuar tashmë me sukses në një provë pilot në Liqenin Constance, Gjermani, duke përdorur sfera me diametër tre metra. Duke u mbështetur në këtë sukses, studiuesit tani po kërkojnë të rrisin shkallën.
Në vitin 2026, një sferë me diametër nëntë metra dhe peshë 400 tonë do të zhytet pranë brigjeve të Kalifornisë në një thellësi prej 500 deri në 600 metrash. Ajo do të ketë një kapacitet ruajtjeje prej 0.4 megavat orë (400 kWh), energji e mjaftueshme për të furnizuar një familje mesatare për disa javë. Në fund, qëllimi është të krijohen sfera edhe më të mëdha, deri në 30 metra diametër, të vendosura në ‘fusha’ në fundin e detit rreth botës.
Një alternativë miqësore me mjedisin ndaj digave hidroelektrike
Krahasuar me centralet tradicionale hidroelektrike – shpesh të kritikuara për ndikimin e tyre mjedisor – sferat nënujore ofrojnë një sërë avantazhesh:
* Potencial i lartë zgjerimi: Fundi i detit ofron zona të gjera, pak të shfrytëzuara.
* Pranim i lartë social: Të instaluara larg zonave të banuara, këto objekte zgjojnë më pak kundërshtim.
Sipas Dr. Bernhard Ernst nga Fraunhofer IEE, ruajtja e energjisë nëpërmjet këtyre sferave mund të bëhet një pjesë thelbësore e të ardhmes së energjisë në botë, veçanërisht për të mbështetur zhvillimin masiv të energjive të ripërtëritshme. Kjo risi premtuese tregon se ndonjëherë, zgjidhjet për sfidat moderne mund të vijnë nga koncepte aq të thjeshta sa një sferë… prej betoni, në fund të oqeanit.
BILD/ Krrespodenti