Suedia, vendi ku teknologjia shpesh përqafohet më shpejt se kudo tjetër, ka tërhequr vëmendjen botërore për një trend të pazakontë: implantimin e mikroçipeve nën lëkurë. Që prej vitit 2018, raportohet se mbi 4 mijë qytetarë suedezë kanë vendosur çipa të vegjël sa një kokërr orizi mes gishtave të dorës, me qëllim që të zëvendësojnë kartat, çelësat dhe biletat e zakonshme.
Teknologjia, e zhvilluar kryesisht nga kompania Biohax International, bazohet në çipa pasivë RFID/NFC, të cilët s’kanë nevojë për bateri. Ata aktivizohen vetëm kur afrohen pranë një lexuesi dhe mund të shërbejnë për të hapur dyer, për të hyrë në palestër, për të përdorur transportin publik apo edhe për të ndarë profile digjitale si LinkedIn.
Për një pjesë të suedezëve, kjo është një mënyrë praktike për të përqafuar një shoqëri gjithnjë e më “cashless” dhe të digjitalizuar. Burime si The Independent dhe World Economic Forum e kanë cilësuar fenomenin si “një valë e re e biohacking-ut” që përkon me kulturën e besimit të lartë në teknologji në këtë vend nordik.
Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë për rreziqe të mundshme. Disa mjekë dhe specialistë të sigurisë kibernetike thonë se implantet mund të shkaktojnë infeksione ose të kenë pasoja afatgjata shëndetësore që ende s’janë studiuar. Për më tepër, mbrojtja e privatësisë dhe e të dhënave mbetet një pikëpyetje: sa e lehtë do të ishte për një person të paautorizuar të lexojë ose të manipulojë të dhënat nga një çip i tillë?
Një tjetër dimension është ligjor e etik: nëse teknologjia do të përhapet më shumë, a mund të krijohen situata ku qytetarët ndihen të detyruar ta përdorin për të mos mbetur jashtë sistemeve digjitale? Sot kjo është krejtësisht vullnetare, por disa analistë hipotezojnë se në të ardhmen një pjesë e shoqërisë mund të përjetojë presion social për t’u bërë “pjesë e rrjetit”.
Hipotezat e tjera lidhen me zgjerimin e përdorimit të çipave.
Në teori, ata mund të integrohen me sistemet bankare për pagesa direkte, të përdoren për dokumente identifikimi kombëtarë ose edhe për të gjurmuar të dhëna biomjekësore si temperatura dhe pulsi. Për momentin, këto mbeten skenarë të mundshëm, por jo realitet i përditshëm.
Në fund, fenomeni i mikroçipeve nën lëkurë në Suedi është i vërtetë, por përmasat e tij mund të jenë më të kufizuara sesa tingëllon në titujt e lajmeve. Ai është një shembull i gjallë i mënyrës se si një shoqëri e hapur ndaj inovacionit mund të eksperimentojë me kufijtë midis trupit dhe teknologjisë, duke ngjallur njëkohësisht entuziazëm dhe frikë. E ardhmja e kësaj praktike mbetet ende e paqartë: a do të shndërrohet në normë të re digjitale, apo do të mbetet një kapitull i shkurtër në historinë e biohacking-ut?/Korrespodenti