Harta më e madhe 3D e universit, me më shumë se 14 milionë galaktika, është zbuluar nga një ekip shkencëtarësh, të cilët thonë se harta e re ngre pyetje në lidhje me natyrën e energjisë së errët.
Harta bazohet në të dhënat e mbledhura nga Instrumenti Spektroskopik i Energjisë së Errët (DESI) në Arizona, SHBA, dhe përmban tre herë më shumë galaktika se sa më parë.
Energjia e errët dhe zgjerimi i universit
Rezultatet konfirmojnë se zgjerimi i universit po përshpejtohet. Megjithatë, gjetjet ngrenë mundësinë që energjia e errët – një forcë misterioze, nuk është konstante me kalimin e kohës, siç sugjerohej më parë.
Dr. Seshadri Nadathur, bashkëautor i studimit dhe studiues i lartë në Institutin e Kozmologjisë dhe Gravitacionit të Universitetit të Portsmouth, tha: “Ajo që po shohim është disa prova se energjia e errët në të vërtetë ndryshon me kalimin e kohës, gjë që është mjaft emocionuese.”
Profesor Carlos Frenk, nga Universiteti Durham dhe bashkëautor i studimit, tha se nëse energjia e errët do të ishte vërtet konstante në kohë, e ardhmja e universit do të ishte e thjeshtë: universi do të zgjerohej vazhdimisht, përgjithmonë. Por harta e re e vë në pikëpyetje këtë pretendim.
“Tani gjithçka ka kaluar dhe ne në thelb duhet të fillojmë nga e para, dhe kjo do të thotë se ne duhet të rishikojmë të kuptuarit tonë të fizikës bazë, të kuptuarit tonë për vetë Big Bengun dhe të kuptuarit tonë për parashikimin afatgjatë të universit,” tha ai.
Si u krijua harta
Studimi, i cili është publikuar në një seri para-publikimi – që do të thotë se nuk ka kaluar ende në rishikimin e kolegëve shkencëtarë- zbulon se si ekipi krijoi fillimisht hartën 3D dhe më pas mati modelet në shpërndarjen e galaktikave të lidhura me valët e zërit që ndodhën në universi i hershëm, i njohur si lëkundjet akustike të barionit .
Duke qenë se madhësia e këtyre modeleve dihet se janë konstante, ekipi ishte në gjendje të përcaktonte distancat e galaktikave të ndryshme në hartë, duke i lejuar ata të llogarisin se sa shpejt është rritur universi gjatë 11 miliardë viteve të fundit, me një saktësi më të mirë. se 0.5% për të gjitha periudhat kohore dhe më mirë se 1% midis 8 miliardë dhe 11 miliardë vjet më parë. Matja shpjegohet në videon më poshtë:
Frenk tha se saktësia e matjeve ishte e jashtëzakonshme duke pasur parasysh se galaktikat mund të jenë miliarda vite dritë larg dhe miliarda vjet të vjetra.