Sipas studimeve të fundit në biomekanikë dhe neuroshkencë, macet përfaqësojnë një nga shembujt më të përsosur të përshtatjes biologjike që ka krijuar natyra. Ekspertët i cilësojnë ato si gjallesat më efikase në lëvizje, ekuilibër dhe konsum energjie, duke i quajtur shpesh “predatorët më të përsosur të natyrës”. Kjo nuk është thjesht një metaforë – është një përshkrim që mbështetet nga fakte të matshme biologjike.
Trupi i një maceje është ndërtuar për saktësi. Muskujt e fuqishëm dhe skeleti fleksibël i mundësojnë të kërcejë deri në gjashtë herë gjatësinë e trupit të saj, të bjerë në heshtje dhe pothuajse gjithmonë të ulet në këmbë, falë refleksit të drejtimit, një mekanizëm instinktiv që aktivizohet përmes sistemit të brendshëm të ekuilibrit. Ky refleks i lejon maceve të orientojnë trupin gjatë rënies për të shmangur dëmtimet – një aftësi që shumica e gjitarëve nuk e zotërojnë.
Edhe shikimi i tyre është një mrekulli e evolucionit. Në dritë të ulët, macet shohin rreth gjashtë herë më mirë se njerëzit, falë një strukture të veçantë në sy që rikthen dritën dhe përforcon imazhin.
Ndërkohë, mustaqet e tyre – të quajtura vibrissae – janë aq të ndjeshme sa mund të dallojnë ndryshimet më të vogla në rrjedhën e ajrit, duke i ndihmuar të lëvizin me saktësi të jashtëzakonshme edhe në errësirë të plotë.
Një nga aspektet më të habitshme është edhe puritja, tingulli karakteristik që shoqëron shumë momente të jetës së maceve.
Shkencëtarët kanë vërtetuar se frekuenca e puritjes varion nga 25 deri në 150 herc, dhe këto vibracione ndihmojnë në rigjenerimin e indeve dhe në shërimin e kockave. Kjo mund të jetë arsyeja pse macet shërohen më shpejt nga frakturat dhe dëmtimet krahasuar me shumë kafshë të tjera.
Në përmbledhje, pavarësisht se përshkrimet si “perfeksion biologjik” janë më shumë poetike sesa shkencore, provat tregojnë se macet janë shembuj të jashtëzakonshëm të efikasitetit natyror.
Lëvizja, instinkti, ndjeshmëria dhe aftësia për vetërigjenerim i bëjnë ato një model të evolucionit të avancuar. Në një kohë kur njerëzimi përpiqet të krijojë inteligjencë artificiale dhe makineri të përsosura, duket se natyra e ka bërë këtë shumë më parë — dhe ajo përsosmëri mund të gjendet thjesht, duke fjetur mbi divanin tonë./Korrespodenti