LONDËR — Për shekuj me radhë, enigmë ka sfiduar mendjet e filozofëve dhe shkencëtarëve: “Cila erdhi e para, pula apo veza?” Tani, falë një zbulimi shkencor, duket se kemi një përgjigje përfundimtare. Shkencëtarët britanikë kanë identifikuar një proteinë thelbësore që ekziston vetëm brenda vezoreve të pulës dhe që është absolutisht e nevojshme për formimin e lëvozhgës së vezës. Kjo do të thotë se pula erdhi e para.
Gjendet proteina magjike
Studiuesit nga Universiteti i Shefilld dhe Universiteti i Warwick zbuluan se proteina ovocleidin-17 (OC-17) luan një rol kyç. Kjo proteinë vepron si katalizator, duke shpejtuar procesin e formimit të lëvozhgës së fortë të vezës. Ajo shkakton kristalizimin e karbonatit të kalciumit, proces që krijon lëvozhgën e fortë që mbron të verdhën dhe të bardhën e vezës.
Pa këtë proteinë, e cila gjendet ekskluzivisht në vezoret e pulës, veza siç e njohim ne nuk mund të ekzistojë. Kjo vërteton se veza, për t’u formuar, kërkon pulën.
Përfundimi shkencor
Ky zbulim, i botuar në revistën “Angewandte Chemie International Edition,” sugjeron se veza, si produkt i një pulë, nuk mund të ekzistonte pa ekzistencën e pulës. Sidoqoftë, ky studim nuk flet për evolucionin e pulës në përgjithësi. Ai thjesht thekson se veza e pulës kërkon pulën.
Për t’u përgjigjur plotësisht enigmës, duhet të theksojmë se kjo nuk e zgjidh enigmën nga një këndvështrim evolucionar. Në terma evolucionarë, veza si koncept erdhi shumë kohë para pulës. Vezët janë pjesë e riprodhimit të shumë specieve, nga insektet te zvarranikët, për miliona vjet. Pula që njohim sot, evoluoi nga një paraardhës i ngjashëm me pulën, i cili vendosi një vezë. Kjo vezë përmbante një gjen të ndryshuar, që rezultoi në daljen e pulës së parë.
Pra, nga pikëpamja evolucionare, veza si koncept erdhi e para. Por, për sa i përket vezës së pulës, studimi sugjeron se pula ishte e para. Kjo ndihmon për të sqaruar enigmën nga dy këndvështrime të ndryshme./Korrespodeneti