Nga Pekini, udhëheqësi i Kremlinit Putin do të udhëtojë për në forumin ekonomik në Vladivostok. Por problemet ekonomike të Rusisë nuk ka gjasa të adresohen atje.
Eksperti dhe analisti rus Andrey Gurkov i cili jeton në Gjermani, thotë për tagesschau.de se lufta dhe sanksionet po bëhen gjithnjë e më të kushtueshme për Rusinë.
tagesschau.de: Ministri rus i Çështjeve Ekonomike flet për një recesion të afërt, Ministri i Financave për shifra të ulëta rritjeje. A po kanë ndikim tani ekonomia e luftës dhe sanksionet?
Andrey Gurkov: Patjetër. Dhe shifrat që citojnë ministrat nuk përfshijnë ende ato të gushtit. Por gushti ishte një muaj i tmerrshëm për sektorin më të rëndësishëm të Rusisë, industrinë e naftës. Sepse Ukraina, dhe kjo është një strategji e re, sulmoi në mënyrë metodike rafineritë ruse në të gjithë pjesën evropiane të Federatës Ruse me dronë. Të paktën dhjetë rafineri u përfshinë nga flakët, disa u sulmuan dy herë, disa madje edhe tre herë.
Përveç kësaj, janë sulmuar rrugët e eksportit : porti i Ust-Lugës në Detin Baltik dhe stacioni i pompimit të naftës në tubacionin Druzhba, përmes të cilit nafta vazhdon të pompohet në Hungari dhe Sllovaki, duke mbushur kështu arkën e luftës ruse. Shkurt: kemi faktorë që duket se i kanë përkeqësuar ndjeshëm shifrat makroekonomike në javët e fundit.
Sa i përket shifrave për gjysmën e parë të vitit, momenti në ekonominë ruse është ngadalësuar ndjeshëm. Për më tepër, ekspertët nga bankat shtetërore pranë Kremlinit thonë se ekonomia ruse duket se është tashmë në recesion, pasi ka regjistruar dy tremujorë radhazi humbjesh. Po flasim për shifra zyrtare këtu, dhe ato tregojnë se ekonomia e luftës është ende në rritje, ose të paktën nuk ka rënë në të kuqe, ndërsa sektorët civilë kanë rënë qartësisht në të kuqe.
Kjo e përkeqëson situatën financiare të shtetit, i cili ka nevojë për shumë më tepër para për të vazhduar luftën. Po shohim një përkeqësim të shpejtë të situatës ekonomike, por kjo nuk do të thotë që Kremlini tashmë po e shqyrton përfundimin e luftës për shkak të problemeve ekonomike. Por lufta, dhe ky është qëllimi i sanksioneve ekonomike të Perëndimit, po bëhet gjithnjë e më e kushtueshme për Kremlinin.
tagesschau.de: A tregon kjo se kalimi në një ekonomi lufte është në kurriz të sektorit privat?
Gurkov: Po. Në vitet e fundit, qeveria ka investuar shuma të mëdha parash në prodhimin ushtarak. Kjo ka bërë që shumë punëtorë të kalojnë në prodhimin ushtarak për të fituar më shumë para. Kjo ka rritur kostot e punës dhe, mbi të gjitha, kostot e kredisë për sektorin privat. Plaga më e madhe ekonomike e Rusisë është inflacioni jashtëzakonisht i lartë i shkaktuar nga lufta. Shpenzimet e larta qeveritare kanë çuar në një normë bazë interesi në Rusi që ka qenë deri vonë në 21 përqind. Tani është në 18 përqind. Asnjë biznes i mesëm, e lëre më një biznes i vogël, nuk mund të përballojë norma të tilla interesi.
Por nuk është vetëm sektori privat që po tkurret. Ekonomia e luftës po operon gjithashtu me kufizime kapaciteti. Konsumimi i materialeve është shumë i lartë, por sanksionet perëndimore pengojnë zëvendësimin e shpejtë të këtyre makinerive. Praktikisht ka vetëm një furnizues, Kina, dhe ata natyrisht po përfitojnë nga situata e Rusisë për të shmangur ofrimin e opsioneve më të përballueshme për blerësit rusë.
tagesschau.de: A po i ndiejnë më qartë qytetarët rusë pasojat e luftës, edhe për shkak të sulmeve ndaj rafinerive të naftës?
Gurkov: Po, sepse kjo ka çuar në mungesa karburanti, megjithëse jo në të gjitha rajonet, në disa rajone, dhe në radhë të gjata në pikat e karburantit. Nëse kjo vazhdon, nëse sulmet ukrainase vazhdojnë dhe problemet me prodhimin e karburantit rriten, kjo padyshim do të jetë një burim acarimi midis popullsisë.
Problemet me karburantin mund të çojnë gjithashtu në një korrje edhe më të vogël nga ajo që tashmë duket të jetë e dobët. Kjo, e kombinuar me problemet buxhetore, mund të çojë në rritjen e pakënaqësisë me ata që janë në pushtet. Megjithatë, nuk do ta mbivlerësoja këtë pakënaqësi. Nuk do të ketë kryengritje kundër luftës.
tagesschau.de: Në të kaluarën, thuhej gjithmonë se ekzistonte një lloj pakti i heshtur midis Putinit dhe popullit të tij. Putini përfaqëson stabilitetin dhe për këtë arsye i lejohet të bëjë çfarë të dojë. A po fillon të dështojë kjo tani? Apo po ia hedhin fajin Perëndimit për problemet e vendit?
Gurkov: Në dekadën e parë e gjysmë të sundimit të Putinit, deri afërsisht në vitin 2014, marrëveshja e pashkruar ishte: Ne shijojmë konsumin, fitojmë begati gjithnjë e më të madhe, por në këmbim nuk ndërhyjmë në politikë. Pastaj atmosfera dhe narrativa ndryshuan. Pushtimi i Krimesë shkaktoi eufori masive në vend dhe i dërgoi Putinit sinjalin se ai mund ta rriste më tej popullaritetin e tij duke i dhuruar vendit fitore, përveç begatisë disi modeste që ishte rritur gjatë viteve të tij në detyrë.
Tani, nuk mund të flitet për stabilitet kur njerëzit në qytete të ndryshme ruse, madje edhe larg Ukrainës, zgjohen herët në mëngjes sepse mbrojtja ajrore po përpiqet të rrëzojë dronë ukrainasë. Por stabiliteti nuk pritet më në të njëjtën masë – ata presin një fushatë të suksesshme, një fitore.
Ky është problemi i madh i Putinit. Ai duhet t’i paraqesë kombit një fitore. Njerëzit mund të duhet të presin në radhë në pompën e benzinës , por nëse Rusia fiton këtë luftë, do të falet. Kjo shpjegon pse Putini po i kundërshton me kaq kokëfortësi çdo përpjekje për të sjellë një armëpushim ose për t’i dhënë fund luftës.
tagesschau.de: Nëse të dhënat ekonomike përkeqësohen gradualisht, a mund të vlerësoni një pikë në të cilën do të bëhet e vështirë për Putinin të vazhdojë këtë luftë?
Gurkov: Tashmë po bëhet gjithnjë e më e vështirë për të. Lufta e rraskapitjes kundër Ukrainës është shndërruar gjithashtu në një luftë rraskapitjeje për Rusinë dhe ekonominë ruse. Ai nuk mund t’i shpenzojë më paratë në maksimum, për shembull, për bonuset jashtëzakonisht të larta që u paguhen vullnetarëve që shkojnë në luftë, të cilat familjet e tyre i marrin sepse shumica e vullnetarëve nuk kthehen nga kjo luftë. Putini ka më pak para për të subvencionuar kompanitë shtetërore ose industri të tëra, siç është industria e qymyrit që po vuan rëndë. Dhe nëse ai thjesht do të shtypte para, kjo do të nxiste më tej inflacionin – gjë që do të ndikonte në të gjithë popullsinë. Kësaj i shtohen problemet e përgjithshme të infrastrukturës që ka Rusia, si shumë vende të tjera, si dhe sistemet sociale që do të duheshin ristrukturuar.
Unë besoj se dimri që po vjen do të jetë shumë i vështirë për Kremlinin dhe mund të ndikojë në gatishmërinë e tij për të negociuar në pranverë. Sa më të dhimbshme të bëhen sulmet ukrainase, jo vetëm ndaj rafinerive të naftës, por edhe ndaj ekonomisë ruse dhe objekteve ushtarake ruse në përgjithësi, aq më shpejt do të arrihet kjo situatë. Por ne nuk jemi ende atje.
Shpresa e Putinit mbështetet te Trumpi, se ai do ta ndihmojë disi dhe do të ushtrojë presion mbi Ukrainën. Dhe Putini shpreson që evropianët do të dobësohen dhe do të braktisin përpjekjet e tyre. Kjo është pikërisht ajo që ata nuk duhet të bëjnë në situatën aktuale. Rritja e presionit të sanksioneve është tani një mjet për të sjellë një fund të drejtë të luftës. Jo në javët e ardhshme, jo në muajt e ardhshëm, por ndoshta brenda një viti.
tagesschau.de: Putini do të marrë pjesë në forumin ekonomik në Vladivostok duke filluar nga e mërkura. A mund të presim ndonjë sinjal prej tij?
Gurkov: Jo. Putinit i duhet ky takim në Vladivostok për të treguar se Rusia nuk është e izoluar ndërkombëtarisht. Mesazhi do të jetë: Rusia është ekonomikisht e shëndoshë dhe do të përjetojë një rimëkëmbje masive. Putini flet për këtë vazhdimisht.
Megjithatë , projektet e investimeve në shkallë të gjerë nga Azia , si në industrinë e automobilave, janë të pamundura , veçanërisht jo nga Kina. Ekziston një zhgënjim i madh në Rusi që Kina nuk po investon në Rusi, por përkundrazi po e përmbyt tregun rus me produktet e saj të eksportit.
Forumi është një ngjarje propagande politike e themeluar në vitin 2015, një vit pas aneksimit të Krimesë, për të demonstruar se Rusia po largohet nga Perëndimi dhe po i drejtohet Lindjes, Azisë dhe rajonit të Paqësorit. Por kontributi ekonomik nga këto rajone është pakrahasueshëm më i vogël se ai që ishte më parë nga Evropa Perëndimore ose Shtetet e Bashkuara. /Telegrafi