Ja pse e bëjnë këtë dhe si t’i ndaloni
Ktheheni nga puna dhe hasni një skenë si në filmat vizatimorë: qeni juaj, i mbuluar me baltë, ulur krenar pranë një grope të sapo gërmuar, pikërisht në mes të barit tuaj të rregulluar për mrekulli. Tingëllon e njohur? Gërmimi është sjellje instinktive për qentë, por mund të kthehet në makth për pronarët. Fatmirësisht, ekzistojnë disa mënyra për ta kanalizuar këtë energji dhe për të shpëtuar oborrin nga “rindërtimi”.
Edhe pse arsyet e gërmimit janë të ndryshme, nga instinkti te mërzia, lajmi i mirë është se ka zgjidhje. Më poshtë janë tetë arsyet më të zakonshme pse qentë gërmojnë dhe si të përballeni me këtë sjellje, shkruan The Spruce Pets.
1. Instinktet e gjuetisë
Të gjithë qentë, madje edhe më të përkëdhelurit, mbajnë brenda vetes instinktin grabitqar. Kjo është arsyeja pse adhurojnë lodrat që nxjerrin tinguj dhe pse ndjekin ketra në park. Ndërsa eksploron oborrin, qeni juaj mund të nuhasë ose dëgjojë kafshë nën tokë. Qentë me instinkt të fortë gjuetie, sidomos terierët, do të fillojnë të gërmojnë për t’i arritur.
2. Fshehja e “thesarit”
Disa qentë kanë dëshirë të fortë instinktive për të fshehur gjërat e vlefshme për ta ushqim, kocka ose lodra. Ky është mekanizëm i natyrshëm mbijetese. Edhe pse juve s’ju nevojitet lodra e tij e përtypur, qeni nuk e di këtë, ai vetëm dëshiron ta ruajë nga të tjerët. Prandaj gërmon një gropë që shërben si vend i përsosur fshehjeje.
3. Kërkimi i freskisë
Nëse keni qenë ndonjëherë në një shpellë nëntokësore, e dini që temperatura disa centimetra poshtë tokës është më e ulët. Gjatë ditëve të nxehta, qeni mund të gërmojë për të arritur në tokë më të freskët ku mund të pushojë. Pjesët nordike, si malamutët dhe huskyt, e bëjnë shpesh këtë për t’i shpëtuar vapës.
4. Kërkimi i ngrohtësisë
E kundërta mund të ndodhë në dimër: qeni gërmon për të krijuar një “strehë” të ngrohtë. Toka është izolues i mirë dhe gropat mund të shërbejnë si vend strehimi. Nëse e shihni këtë sjellje, kontrolloni nëse nuk është shumë ftohtë për qenin që qëndron jashtë, transmeton Telegrafi.
5. Stresi dhe ankthi
Kur një qen ndihet i stresuar ose i ankthshëm, mund të fillojë të gërmojë me vrull për të çliruar energjinë e grumbulluar, edhe nëse nuk ka ndonjë kërcënim real.
6. Mërzia
Qentë bëhen destruktivë nëse nuk kanë çfarë të bëjnë. Gërmimi është një shenjë e zakonshme e mërzisë, ashtu si edhe lehja e tepruar ose kafshimi i sendeve. Sigurohuni që qeni juaj të ketë mjaft aktivitet fizik dhe stimulim mendor për të eliminuar mërzinë si shkak.
7. Arratisja e madhe
Ndonjëherë bari është me të vërtetë më i gjelbër në anën tjetër të gardhit, të paktën kështu mendon qeni. Kureshtja e çon të gërmojë nën gardh për të parë çfarë ka përtej. Nëse askush nuk i ka treguar që s’lejohet të ikë, përse të mos provojë?
8. Përgatitja për ardhjen e këlyshëve
Femrat shtatzëna, pak para se të lindë këlyshët, përgatitin “fole”, një sjellje që mund t’i ngjajë gërmimit. Zakonisht ndodh brenda, por mund të shfaqet edhe jashtë, shpesh e shoqëruar me grumbullimin e batanijeve ose jastëkëve për të krijuar një vend sa më të rehatshëm.
Si ta ndaloni qenin nga gërmimi?
Meqenëse gërmimi është instinkt i thellë, nuk do ta eliminoni plotësisht. Shumica e ekspertëve pajtohen se çelësi është prejardhja e energjisë dhe zëvendësimi me aktivitete të përshtatshme, si dhe eliminimi i shkaqeve që e nxisin.
Ofroni alternativa
Për qentë me instinkt të lartë gjuetie, si terierët dhe qentë e racës dachshund, ka aktivitete të veçanta që shërbejnë si dalje energjie. Për të tjerët, një kënd lojërash me rërë në oborr është zgjidhje ideale, qeni e mëson shpejt se aty lejohet gërmimi. Kjo është veçanërisht e dobishme për qentë që fshehin lodra apo ushqime.
Nëse qeni gërmon duke ndjekur kafshë nën tokë, mendoni për mënyra të sigurta për t’i larguar brejtësit. Mund të mbillni bimë me aromë të fortë si nenexhik, borzilok ose trumzë. Shmangni përdorimin e mulçit me lëvore druri, sepse brejtësit e duan atë. Mund të përdorni edhe pajisje diellore me tinguj largues, por kontrolloni që frekuencat të mos shqetësojnë qenin tuaj.
Siguroni hije dhe rehatiNëse qeni gërmon vetëm për t’u freskuar gjatë verës, ai do ta vlerësojë një vend të freskët me hije. Sigurojini strehim nga dielli që të mos ketë nevojë të “rregullojë” vetë oborrin. Edhe pse nuk mund ta hiqni plotësisht instinktin e gërmimit, duke ofruar aktivitete të duhura dhe duke rregulluar mjedisin, mund të parandaloni dëmet dhe të siguroni lumturinë e kafshës suaj dhe tuajën.