Ashtu siç Toka përjeton motin, edhe hapësira ka “motin” e vet dhe gjithçka nis nga Dielli.
Dielli është një masë gjigante dhe tepër e nxehtë gazi në qendër të sistemit tonë diellor, me temperaturë sipërfaqësore rreth 6000°C. Ai përbëhet nga plazma, që formohet kur gazi nxehet aq shumë sa elektronet ndahen nga bërthamat e tyre pozitive. Këto grimca të ngarkuara mund të përçojnë energji elektrike dhe të ndërveprojnë me fushat magnetike.
Era diellore
Gjatë një eklipsi të plotë diellor, mund të shihet atmosfera e zbehtë e Diellit, kurora, që shtrihet përtej skajeve të tij. Kurora është miliona herë më e nxehtë se sipërfaqja, dhe kjo nxehtësi e skajshme bën që grimcat e plazmës të shpëtojnë nga graviteti i Diellit dhe të përhapen në gjithë sistemin diellor. Kjo rrjedhje e vazhdueshme quhet era diellore.
Era diellore udhëton me shpejtësi deri në 3 milionë kilometra në orë, duke mbushur një flluskë gjigante në hapësirë që shtrihet përtej orbitës së Plutonit. Shkencëtarët e matin atë drejtpërdrejt me instrumente si Parker Solar Probe, një anije që fluturon pranë Diellit dhe funksionon si një “stacion moti” për erën diellore.
Stuhitë diellore
Përveç erës së vazhdueshme, Dielli ndonjëherë prodhon shpërthime gjigante. Këto janë ngjarje të fuqishme dhe të shkurtra që lëshojnë re të mëdha plazme drejt Tokës. Ndryshe nga stuhitë tokësore, stuhitë diellore ndikohen shumë nga forcat magnetike.
Dielli sillet si një magnet gjigant, me vija fushe magnetike përgjatë të cilave udhëtojnë grimcat e plazmës. Era diellore dhe shpërthimet e kurorës i shtrembërojnë dhe i zgjatin këto fusha përtej Diellit.
Mbrojtja e Tokës dhe “moti hapësinor”
Toka ka një flluskë mbrojtëse magnetike të quajtur magnetosferë, e cila e mbron nga grimcat diellore. Zakonisht kjo mbrojtje funksionon mirë, por gjatë stuhive të fuqishme diellore, një pjesë e plazmës mund të depërtojë në atmosferën e Tokës. Kur një shpërthim koronare kalon mbi Tokë, fushat magnetike të tij ndërveprojnë me tonat, duke u ngatërruar dhe rilidhur përkohësisht, gjë që lejon hyrjen e energjisë diellore.
Ky proces shkakton stuhitë magnetike që mund të çojnë në ndërprerje të energjisë elektrike, prishje të komunikimeve dhe dëmtim të satelitëve. Por përveç rreziqeve, ai sjell edhe një spektakël të mahnitshëm, aurorat polare (Dritat e Veriut dhe të Jugut), që ndodhin kur grimcat e Diellit përplasen me fushën magnetike të Tokës.
Kuptimi dhe parashikimi i motit hapësinor është thelbësor, pasi këto shpërthime diellore ndikojnë ndjeshëm në botën tonë teknologjike. Kur shikon një aurorë, në të vërtetë po dëshmon energjinë e Diellit që përplaset me fushën magnetike të Tokës, një kujtesë e bukurisë dhe fuqisë së universit. / The Conversation