Çdo katër ose tetë vjet, ndërsa udhëheqja e Amerikës ndryshon, një ritual pothuajse i padukshëm zhvillohet pas dyerve të mbyllura të Zyrës Ovale. Është një rast i rrallë i komunikimit të “pafiltruar”, që synohet të jetë i sinqertë, i shkurtër dhe privat, shkruajnë mediat e huaja.
Disa presidentë shfrytëzojnë rastin “për të ndarë ndonjë gjë të mençur”, të tjerë zgjedhin humorin, por çdonjëra prej tyre bëhet një pjesë e vogël dhe e qëndrueshme e traditës amerikane.
Presidenti në largim lë një letër personale në “Resolute Desk” – një trashëgimi e historisë amerikane e përdorur nga pothuajse çdo president që nga viti 1880 – për kreun e ardhshëm të shtetit.
Tradita filloi në vitin 1989, kur Ronald Reagan la një shënim për pasardhësin e tij, George H.W. Bush. Reagan thjesht shkroi një mesazh të shkurtër dhe të ngrohtë.
Që atëherë, çdo president ka lënë një letër ndarjeje, të shkruar me dorë dhe të larmishme si vetë individët, duke përzier këshilla, reflektime mbi barrën e zyrës dhe ndonjëherë, një ndjenjë të papritur shoqërie. Joe Biden gjithashtu pritet të lërë një letër për Donald Trump pas largimit të tij më 20 janar 2025.
Një letër ‘bujare’ e Trump
Trump zgjodhi të mos ndjekë shumë tradita sociale ndërsa ia dorëzoi stafetën presidenciale Bidenit në fund të mandatit të tij të parë në 2021. Por, pavarësisht se e anashkaloi inaugurimin e Bidenit, Trump i la një letër Bidenit.
Në një koment të rrallë publik mbi shënimin, Biden fshehu specifikat, duke e quajtur atë “private” dhe duke lënë të kuptohet se ai mund të ndajë përmbajtjen e tij vetëm pasi të fliste me Trump.
Në të kundërt, letrat e shkruara nga presidentët Reagan (1989), George HW Bush (1993), Bill Clinton (2001), George W. Bush (2009) dhe Barack Obama (2017) tani janë publike.
Trump për letrën e Obamës
Në letrën e tij drejtuar Trump, Obama nënvizoi natyrën kalimtare të Zyrës Ovale: “Kjo na bën ne kujdestarë të atyre institucioneve dhe traditave demokratike… na takon ne t’i lëmë ato instrumente të demokracisë sonë të paktën aq të forta sa i gjetëm”.
Trump e vlerësoi letrën si “të bukur” dhe “shumë të menduar mirë”, duke falënderuar më vonë Obamën që gjeti kohë për të shkruar një mesazh kaq “të gjatë”.
Jo të gjitha tranzicionet presidenciale kanë qenë aq përçarëse sa dorëzimi Trump-Biden.
“Sapo keni filluar një kapitull fantastik në jetën tuaj. Shumë pak kanë pasur nderin të njohin përgjegjësinë që ju tani ndjeni. Shumë pak e dinë emocionin e momentit dhe sfidat me të cilat do të përballeni”, ishin rreshtat me të cilët George W. Bush e mirëpriti Obamën në Zyrën Ovale.
Shumë zyrtarë të Obamës më vonë do të vlerësonin ekipin e Bushit për ekzekutimin e një tranzicioni dukshëm të qetë, i cili u dallua duke pasur parasysh politikën divergjente të dy burrave.
Në vitin 2001, Bill Clinton i shkroi Xhorxh W. Bushit një letër që pasqyronte optimizmin dhe admirimin e tij për rolin: “Ti drejton njerëz krenarë, të denjë dhe të mirë. Dhe nga kjo ditë, ju jeni President i të gjithëve ne. Ju përshëndes dhe ju uroj suksese dhe shumë lumturi”.
Duke iu referuar një “kohe ndryshimi të thellë dhe kryesisht pozitiv”, Clinton i tha pasuesit të Shtëpisë së Bardhë se barra e presidencës së SHBA – megjithëse e madhe – është shpesh e ekzagjeruar.
“Gëzimi i plotë për të bërë atë që ju besoni se është e drejtë, është i pashprehur”.
Pavarësisht hidhërimit të humbjes së garës së tij për rizgjedhje, George H.W. Bush i shkroi Klintonit në vitin 1993. Ai zgjodhi të tregohej madhështor, duke shkruar: “Suksesi juaj tani është suksesi i vendit tonë. Unë do t’ju mbështes fort”, një koment i vlerësuar nga historianët si një artefakt i rrallë i përulësisë politike.
Ndërkohë, në një moment të humorit të tij të njohur, Reagan e këshilloi Bushin që “të qëndrojë larg kolegëve tepër të sigurt që mund ta pengojnë atë të arrijë më të mirën”.